Các nguồn cung cấp gỗ sạch cho Việt nam ngày càng gia tăng về lượng và giá trị trong giai đoạn từ 2013 đến quý 1 năm 2017. Trong đó, Hoa Kỳ, EU là các thị trường có sự ổn định cao và là nguồn cung cấp gỗ hợp pháp cho Việt nam đều đặn trong thời gian qua. nhưng những nguồn gỗ rủi ro vẫn là một trong những vấn đề cần được quan tâm nhất trong thời gian này. Không chỉ các doanh nghiệp chế biến gỗ xuất khẩu gặp thách thức với nguồn nguyên liệu gỗ, mà các làng nghề truyền thông là nơi dễ tổn thương nhất, một khi nguồn nguyên liệu có tính rủi ro về nguồn gốc xuất xứ có thể tác động lớn đến sự phát triển của làng nghề. 

Ngành công nghiệp chế biến gỗ Việt Nam hiện đang nỗ lực xây dựng hình ảnh, thương hiệu riêng trên trường quốc tế, hướng tới mục tiêu bền vững về mặt môi trường và xã hội, trong đó nguồn gỗ nguyên liệu nhập khẩu, cũng như ý thức sử dụng gỗ hợp pháp đóng vai trò đặc biệt quan trọng, đó là một phần của Hội thảo ngành gỗ Việt Nam nói không với gỗ bất hợp pháp diễn ra vào cuối tháng 5 vừa rồi.

Để việc liên kết trong ngành gỗ đạt hiệu quả cao, theo ông Nguyễn Tôn Quyền, Phó chủ tịch Hiệp hội gỗ và lâm sản Việt Nam cần có 3 yếu tố để thành công, đầu tieen là có đầu mối sáng lập, có tiềm lực để liên kết. Thứ hai là các bên tham gia tự nguyện, cùng có lợi. Và cuối cùng là có chính sách khuyến khích hỗ trợ của nhà nước. Dưới đây là ý kiến của các chuyên gia và các doanh nghiệp tại Diễn đàn doanh nghiệp, kết nối vì mục tiêu phát triển bền vững của ngành gỗ, về các hình thức liên kết đang được đẩy mạnh ở Việt Nam hiện nay.

Mặc dù kim ngạch xuất khẩu của ngành gỗ rất lớn và vẫn tiếp tục tăng, nhưng cần thấy rằng ngành vẫn tồn tại một số vấn đề mang tính hệ thống và đã đến lúc cần có những thay đổi lớn nhằm giải quyết các tồn tại nhằm phát triển bền vững ngành trong tương lai. 

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh như vậy tại phiên bế mạc hội nghị trung ương 5. Theo đó, hội nghị đã nhất trí ban hành ba nghị quyết mang tính bản lề cho phát triển kinh tế. Đó là tạo điều kiện thuận lợi để kinh tế tư nhân phát triển ở tất cả các ngành và lĩnh vực mà pháp luật không cấm.  

Năm 2017 có thể sẽ là thời cơ để ngành công nghiệp gỗ Bình Dương tạo bước đột phá trong xuất khẩu, khi các doanh nghiệp đã làm quen được với những thay đổi từ ngoại cảnh.

mặc dù đạt tốc độ tăng trưởng cao trong những năm gần đây, nhưng ngành gỗ vẫn còn nhiều dư địa để phát triển nếu như tạo ra được một liên kết chuỗi trong sản xuất. Đó là một trong những nhận định quan trọng tại buổi tọa đàm về chủ đề liên kết công ty – Hộ trồng rừng: Tăng cơ hội, giảm rủi ro cho phát triển bền vững. 

Phát triển rừng trồng có vai trò hết sức quan trọng đối với ngành chế biến đồ gỗ và dăm xuất khẩu của Việt Nam. Đến nay, sản lượng nguồn gỗ rừng trồng trong nước khai thác hàng năm đạt khoảng 16 triệu m3 quy tròn, và khoảng 80% nguồn gỗ này là gỗ có đường kính nhỏ, được sử dụng làm nguyên liệu dăm và mDF, phần còn lại (20%) được sử dụng sản xuất các sản phẩm đồ gỗ, chủ yếu phục vụ xuất khẩu. 

Những người tham gia thị trường kinh doanh các sản phẩm gỗ khu vực Bắc Mỹ một lần nữa tỏ ra dè dặt với tín hiệu lạc quan khi đề cập đến triển vọng năm 2017. Sự cẩn trọng này tiếp tục lan rộng trên thị trường giao dịch các sản phẩm gỗ khi nó đến từ của các cuộc đàm phán thương mại về gỗ mềm giữa Mỹ và Canada, tình trạng phục hồi nhà ở không đồng đều tại Hoa Kỳ và tiềm năng đối với ván dăm  OSB dập tắt sự lạc quan. 

Đẩy mạnh giá trị xuất khẩu, cạnh tranh quyết liệt để có đơn hàng xuất khẩu từ các đối tác đến từ Mỹ hay châu Âu, nhưng các doanh nghiệp chế biến gỗ Việt Nam dường như vẫn chưa có bài toán tốt nhất để chinh phục thị trường nội địa, và đây vẫn là khoảng trống của ngành trong nhiều năm qua. 

Sau nhiều năm dựa vào người tiêu dùng Mỹ, Việt Nam đang chuyển hướng sang các nước láng giềng châu Á, trong bối cảnh Tổng thống Donald Trump quyết định rút Mỹ khỏi Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP).

Theo đánh giá của Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, trong năm 2017, khi sự cạnh tranh về nguyên liệu gỗ ngày càng gay gắt hơn, sẽ đẩy giá gỗ tăng cao, và khiến cho giá thành sản phẩm gỗ của Việt Nam bị đẩy lên theo, điều này sẽ gây khó khăn cho các doanh nghiệp xuất khẩu trong nước. Hệ quả tất yếu là mức tăng trưởng của ngành chỉ đạt mức 2%, nhưng vẫn có rất nhiều tín hiệu tích cực trong đó.